การนับวันไข่ตก คือหนึ่งในวิธีที่คนอยากมีลูกใช้เพื่อเพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์ เพราะการทราบว่าช่วงไข่ตกคือช่วงไหน จะช่วยให้คู่สมรสสามารถวางแผนมีเพศสัมพันธ์ ในช่วงที่มีโอกาสตั้งครรภ์สูงสุดได้อย่างมีประสิทธิภาพ แต่หลายคนอาจยังไม่รู้ว่าไข่ตกคืออะไร หรือจะนับวันไข่ตกอย่างไรให้แม่นยำ หาคำตอบทั้งหมดได้ในบทความนี้
วันไข่ตกคืออะไร ทำไมต้องนับวันไข่ตก?
การตกไข่ (Ovulation) คือ กระบวนการสำคัญที่ร่างกายคุณผู้หญิงจะปล่อยเซลล์ไข่ (Oocyte) ที่สมบูรณ์ออกมาเพียง 1 ฟอง โดยมีฮอร์โมนสำคัญอย่างเอสโตรเจน, โปรเจสเตอโรน, แอลเอช (Luteinizing Hormone) และ เอฟเอสเอช(Follicle Stimulating Hormone) ทำงานร่วมกันเพื่อกระตุ้นให้ไข่เจริญเต็มที่และตกออกมา
แล้วทำไมต้องนับวันไข่ตก? วันตกไข่คืออะไร ทำไมถึงสำคัญกับคนอยากมีลูก ก็เป็นเพราะช่วงก่อนวันไข่ตกคือช่วงเวลาที่มีโอกาสตั้งครรภ์ได้สูงที่สุด อีกทั้งผู้หญิงยังมีเซลล์ไข่ที่จะทำให้ตั้งครรภ์ได้แค่ 4-5 ร้อยฟองเท่านั้น และไข่ที่ตกออกมาก็มีอายุสั้นมากเพียง 24 ชั่วโมง หากรู้ช่วงวันที่ไข่ตก จะช่วยให้วางแผนมีเพศสัมพันธ์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ไม่พลาดโอกาสทองของการตั้งครรภ์
วิธีนับวันไข่ตก ทำอย่างไรได้บ้าง?
การนับวันไข่ตกเป็นก้าวแรกที่สำคัญสำหรับผู้ที่วางแผนมีบุตร ซึ่งมีให้เลือกหลายวิธี ขึ้นอยู่กับสถิติรอบเดือนและความสะดวกของแต่ละคน โดยทำได้ดังนี้
นับวันไข่ตกด้วยตัวเอง
วันไข่ตกนับยังไง? จะเริ่มนับจากวันที่ประจำเดือนมาวันแรก และนับไป 14 วัน หรือ 14 วันก่อนมีประจำเดือนรอบถัดไปจะเป็นวันไข่ตก หากต้องการมีบุตรให้มีเพศสัมพันธ์ก่อนไข่ตก 1-2 วัน เพื่อเพิ่มโอกาสตั้งครรภ์
ทั้งนี้ วิธีนับวันไข่ตกด้วยตัวเองจะเหมาะสำหรับคุณผู้หญิงที่ประจำเดือนมาตรงกันทุกเดือนเท่านั้น
นับวันไข่ตกด้วยชุดตรวจการตกไข่
การใช้ชุดตรวจการตกไข่ (Ovulation Predictor Kit - OPK) เป็นอีกวิธีที่ช่วยให้นับวันตกไข่ได้แม่นยำขึ้น เหมาะกับคนที่รอบเดือนไม่สม่ำเสมอ ชุดตรวจนี้จะใช้ตรวจระดับฮอร์โมน LH (Luteinizing Hormone) ที่เพิ่มสูงขึ้นอย่างรวดเร็วก่อนการตกไข่ โดยวิธีใช้งานคล้ายกับชุดตรวจการตั้งครรภ์ คือเก็บปัสสาวะและนำชุดทดสอบไปจุ่ม หากขึ้น 2 ขีด จะบ่งชี้ว่าการตกไข่กำลังจะเกิดขึ้นในอีก 12-36 ชั่วโมง ซึ่งเป็นช่วงที่เหมาะสมที่สุดสำหรับการมีเพศสัมพันธ์เพื่อเพิ่มโอกาสตั้งครรภ์
นับวันไข่ตกด้วยโปรแกรมออนไลน์
สำหรับคนที่ยังสับสนว่าวันตกไข่นับยังไง ปัจจุบันมีเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชันที่ช่วยคำนวณวันไข่ตกได้อย่างแม่นยำยิ่งขึ้น โดยการนับวันไข่ตกด้วยโปรแกรมออนไลน์ มีขั้นตอนกรอกข้อมูลที่ต้องใส่ข้อมูลต่าง ๆ ดังนี้
- ช่องที่ 1 The First Day of Your Last Menstrual Period : กรอกข้อมูลวันที่ประจำเดือนมาวันแรก
- ช่องที่ 2 Menstrual Cycle Length : กรอกข้อมูลเกี่ยวกับรอบเดือนในทุก ๆ เดือน
- ช่องที่ 3 Period Length : กรอกระยะเวลาของประจำเดือนที่มาในแต่ละรอบ
เมื่อใส่ข้อมูลครบแล้ว ผลลัพธ์จะออกมาเป็นตารางที่แสดงวันไข่ตกโดยประมาณ วันที่มีโอกาสตั้งครรภ์ รวมถึงการคาดการณ์ประจำเดือนครั้งต่อไป
นับวันไข่ตกอย่างไรถึงแม่นที่สุด
นับไข่ตกยังไงให้แม่นยำ? สิ่งสำคัญอย่างแรก คือ จะต้องมีรอบเดือนที่สม่ำเสมอ เพราะถ้ารอบเดือนเปลี่ยนแปลงมาก จะทำให้วิธีนับวันไข่ตกคลาดเคลื่อนได้ สำหรับวิธีนับวันตกไข่ยังไง เบื้องต้นจะนับในช่วงประมาณ 2 สัปดาห์ก่อนที่ประจำเดือนรอบใหม่จะมา เช่น ประจำเดือนจะมาทุก ๆ 28 วัน วันไข่ตกก็อยู่ในช่วงวันที่ 14 ของรอบเดือน (นับวันที่ประจำเดือนมาวันแรกเป็นวันที่ 1 ของรอบเดือน)
เมื่อนับวันไข่ตกได้แล้ว ควรวางแผนมีเพศสัมพันธ์ในช่วง 1–2 วันก่อนไข่ตก เพราะอสุจิสามารถมีชีวิตอยู่ในระบบสืบพันธุ์ของผู้หญิงได้ประมาณ 2-3 วัน ทำให้โอกาสปฏิสนธิเพิ่มสูงขึ้นเมื่อไข่ตก
วิธีสังเกตอาการไข่ตก
นอกจากวิธีนับไข่ตกและการใช้ชุดตรวจเพื่อช่วยคำนวณว่าจะมีไข่ตกช่วงไหนแล้ว ยังสามารถสังเกตร่างกายช่วงไข่ตก อาการต่าง ๆ ได้ดังนี้
- ตกขาวหรือมูกไข่ตกที่ปากมดลูกเยอะกว่าปกติ ลักษณะใส ยืดหยุ่น คล้ายไข่ขาวดิบ
- มีอารมณ์ทางเพศสูงขึ้น เลือดลมสูบฉีดดี และช่องคลอดมีสารหล่อลื่นเพิ่มขึ้น เพื่อให้พร้อมต่อการมีเพศสัมพันธ์
- อุณหภูมิร่างกายสูงขึ้นเล็กน้อย ซึ่งเกิดจากการเพิ่มขึ้นของฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน (Progesterone) และร่างกายที่สูบฉีดเลือดมากขึ้น
- อาการเจ็บคัดตึงเต้านม ซึ่งเป็นผลจากฮอร์โมน แต่ก็ไม่ได้บ่งบอกเสมอไปว่าเป็นวันไข่ตก อาจเกิดจากสาเหตุอื่นได้
- ปวดท้องน้อยข้างเดียว ซึ่งเกิดจากการที่รังไข่ปรับสภาพให้เหมาะกับการฝังตัวอ่อน หากไม่มีการปฏิสนธิ อาการปวดจะหายไปเอง
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับการนับวันไข่ตก
1. นับวันไข่ตกแล้วไม่ท้อง เกิดจากอะไรได้บ้าง?
หากนับวันไข่ตกแล้วแต่ยังไม่ท้อง มีโอกาสเป็นไปได้เพราะการนับเป็นแค่การคาดเดา ไม่ได้เกิดขึ้น 100% หรืออาจจะเกิดจากคนที่ประจำเดือนมาไม่ปกติ มาบ้างไม่มาบ้าง จึงทำให้วันที่ไข่ตกมีการคลาดเคลื่อน
นอกจากนี้ เวลาที่มีเพศสัมพันธ์ก็อาจจะไม่ตรงกับวันที่ไข่ตก จึงทำให้ไม่มีการปฏิสนธิของไข่กับอสุจิและไม่มีการตั้งครรภ์ ดังนั้นควรเข้าไปพบหรือปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อให้แพทย์ช่วยแก้ปัญหาและวางแผนในการรักษาต่อไป
2. การนับวันไข่ตก สำหรับคนที่ประจําเดือนไม่ปกติ มีวิธีการนับอย่างไร?
สำหรับผู้หญิงหลาย ๆ คนที่เจอปัญหาประจำเดือนมาไม่สม่ำเสมอ หรือมาไม่ปกติ มาบ้างไม่มาบ้าง ทำให้ยากต่อการนับวันไข่ตก แนะนำเป็นวิธีการตรวจผ่านแผ่นเทสไข่ตกแทนการนับวันไข่ตก เพื่อความถูกต้องและแม่นยำมากขึ้น
3. นับวันไข่ตกเพื่อมีลูกแฝดได้ไหม?
การนับวันไข่ตกเพื่อมีลูกแฝดนั้น ไม่สามารถทำได้ เพราะการมีลูกแฝดตามธรรมชาติจะเกิดจากการที่ไข่ตก 2 ใบพร้อมกัน หรือการแตกตัวผิดปกติของเซลล์ซึ่งไม่สามารถควบคุมได้ เพราะฉะนั้นการนับวันที่ไข่ตกกับการมีลูกแฝดจึงไม่เกี่ยวข้องกัน
4. ประจำเดือนมาไม่ปกติควรทำอย่างไร?
สำหรับผู้ที่ประจำเดือนมาไม่ปกติ การนับวันไข่ตกด้วยตัวเองจะมีความแม่นยำต่ำมาก กรณีนี้ควรปรึกษาแพทย์สูตินรีเวชเพื่อวินิจฉัยสาเหตุ เช่น ปัญหาฮอร์โมน ภาวะถุงน้ำในรังไข่หลายใบ (PCOS) ภาวะไข่ไม่ตกเรื้อรัง (Anovulation) ซึ่งทำให้มีบุตรยาก ต้องรักษาด้วยยากระตุ้นไข่ตก จึงจะมีโอกาสตั้งครรภ์สูงขึ้น
5. นอกจากนับเพื่อมีลูก นับวันไข่ตกไม่ให้ท้องได้ด้วยไหม?
สามารถทำได้ เพราะถ้าหากไม่ต้องการมีบุตรสามารถหลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์ในช่วงไข่ตก ซึ่งเป็นช่วงที่มีโอกาสตั้งครรภ์สูงที่สุด การนับวันหน้า 7 หลัง 7 เป็นอีกหนึ่งวิธีที่ช่วยป้องกันการตั้งครรภ์ได้ โดยมีวิธีการนับดังนี้ ช่วง 7 วันก่อนที่จะมีรอบเดือนมา และ 7 วันหลังจากวันแรกที่มีรอบเดือนมา
นับวันไข่ตก เคล็ดลับที่คนอยากมีลูกห้ามพลาด
การนับวันตกไข่ เป็นหนึ่งในวิธีที่ช่วยเพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์ให้สูงขึ้น แต่ไม่ได้หมายความว่าจะช่วยให้ตั้งครรภ์ในเดือนนั้นทันที เนื่องจากยังมีปัจจัยอื่น ๆ ที่ต้องพิจารณา เช่น สุขภาพร่างกาย ภาวะมีลูกยาก หรือจำนวนสเปิร์มของคู่ ซึ่งล้วนส่งผลต่อโอกาสในการตั้งครรภ์ทั้งสิ้น
หากมีข้อสงสัยเพิ่มเติม หรืออยากวางแผนมีบุตร ฝากไข่ ฝากอสุจิ สามารถเข้ามาปรึกษาที่ Beyond IVF หรือทักมาสอบถามได้ที่
